Πρόσφατα η κυβέρνηση μεταβίβασε τα προσφυγικά
της Αλεξάνδρας, μαζί με άλλα 167 ακίνητα του δημοσίου, στον ΤΑΙΠΕΔ, τον οργανισμό που έχει
φτιαχτεί με στόχο το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας για την αποπληρωμή
του κρατικού χρέους. Η κίνηση αυτή αποτελεί συνέχεια παλιότερων προσπαθειών
να γκρεμιστούν τα προσφυγικά σε μια ευρύτερη πρότασης ανάπλασης με τη μεταφορά
του γηπέδου του Παναθηναϊκού, την υπογειοποίηση της Αλεξάνδρας κτλ. Με αυτό το
πρόσχημα το κράτος πήρε τα περισσότερα διαμερίσματα των προσφυγικών αδειάζοντας
τα από τους μέχρι τότε κατοίκους τους, χάρη όμως στην κινητοποίηση της περιοχής
αλλά και πολλών ευρύτερων φορέων, κυρίως στην κατεύθυνση της υπεράσπισης της
ιστορικής μνήμης, δεν προχώρησε η κατεδάφιση των προσφυγικών. Για δέκα χρόνια
όμως εγκαταλείφθηκαν από τον κρατικό ιδιοκτήτη τους χωρίς καμία βελτίωση ή έστω
συντήρηση.
Τώρα ο κίνδυνος επανέρχεται, χωρίς όμως καν
το πρόσχημα της δημόσιας χρήσης. Η τελευταία εξέλιξη σημαίνει για τα προσφυγικά
ότι από μεριάς κράτους μόνο μια προοπτική υπάρχει πια, αυτή της εμπορικής
αξιοποίησης με τους όρους που βλέπουμε να υλοποιούνται στο Ελληνικό αυτές
τις μέρες: στημένος διαγωνισμός, τα έξοδα του κράτους για την ανάπλαση είναι
μεγαλύτερα από το τίμημα, καταστήματα και πανάκριβες κατοικίες και αντί για
μητροπολιτικό πάρκο προαύλιο των εμπορικών παρεμβάσεων το οποίο κι αυτό θα
κατασκευαστεί εάν και όταν βγουν τα κέρδη. Κι αν κάποιος πιστεύει
ότι στην περιοχή μας τα πράγματα είναι διαφορετικά και ότι εμπορική αξιοποίηση
και ελεύθερος χώρος μπορούν να συνδυαστούν δεν έχει παρά να ανέβει λίγο
παραπάνω την Αλεξάνδρας και να δει ποια ήταν η κατάληξη του κτήματος Θων.
Για
κυβέρνηση και τρόικα τα προσφυγικά
είναι ένα «φιλέτο» κερδοσκοπίας. Η μόνη επιδίωξη τους είναι η εμπορευματοποίηση
του χώρου, η κατεδάφιση ιστορικών χώρων για την ανέγερση νέων εμπορικών
κέντρων.
Για μας
είναι δημόσιος χώρος,
με την ιστορία που έχει χαράξει πάνω τους τα σημάδια της, τον οποίο διεκδικούμε
συλλογικά, μνημείο σύγχρονης αρχιτεκτονικής για τη λαϊκή κατοικία και πάνω απ’
όλα κομμάτι της ιστορίας μας. Κτίστηκαν πριν από 80 χρόνια για να στεγάσουν
ανέστιους και εξαθλιωμένους μικρασιάτες πρόσφυγες. Τους παππούδες μας. Στα
χρόνια της κατοχής όπως όλοι οι χώροι της προσφυγιάς, ήταν κέντρο αντίστασης.
Οι τοίχοι τους είναι σημαδεμένοι με σφαίρες από τις μάχες του Δεκέμβρη του
1944. Στα μικροσκοπικά διαμερίσματα και τις πλατιές αλάνες βρήκαν καταφύγιο
φτωχοί και κατατρεγμένοι και άνθισαν ιδέες και διεκδικήσεις για την κοινωνική
απελευθέρωση.
Στα χρόνια του μνημονίου τα προσφυγικά έχουν
ξαναζωντανέψει σα χώρος κατοικίας και καταφύγιο για τους νέους ανέστιους
έλληνες, μετανάστες, πολιτικούς πρόσφυγες, πρόσφυγες πολέμου. Οι σημερινοί
ένοικοι – καταληψίες (στα 180 διαμερίσματα που ανήκουν στο δημόσιο και ρημάζουν
εδώ και χρόνια), νέοι, γέροι, οικογένειες παιδιά, διαχειρίζονται συλλογικά το
χώρο με συνέλευση, συντηρούν, επισκευάζουν, λειτουργούν με συλλογικές μορφές
αλληλεγγύης.
Τα προσφυγικά της λεωφόρου Αλεξάνδρας δεν έχουν
μόνο ιστορικό συμβολισμό αλλά και αγωνιστικό παρόν στις κοινωνικές αντιστάσεις
στη γειτονιά και στην πόλη. Η μόνη
προοπτική για μας είναι να παραμείνουν δημόσιος χώρος συνεχίζοντας να
«στεγάζουν» τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων της γειτονιάς και της πόλης.
Στην εποχή της κρίσης και της εξαθλίωσης αντί να αφήνουμε να πετιούνται τα πιο
αδύναμα κομμάτια της κοινωνίας στο δρόμο θα πρέπει να απαιτήσουμε τη διεύρυνση
της κοινωνικής κατοικίας, ενω και ο περιβάλλων χώρος μπορεί να έχει καλύτερη
χρήση για τη γειτονιά από το να είναι πάρκινγκ της ΓΑΔΑ και των δικαστηρίων όπως σήμερα.
Το ζήτημα του ξεπουλήματος των προσφυγικών όμως
δεν είναι απλά θέμα υπεράσπισης των ανθρώπων που μένουν σε αυτά ή της ιστορικής
μνήμης αλλά ζήτημα που αφορά άμεσα την ποιότητα ζωής κάθε κατοίκου της γύρω
περιοχής. Μια εμπορική αξιοποίηση του χώρου (πιθανότατα τύπου Mall)
θα έχει σαν αποτέλεσμα την αποδιάρθρωση της αστικής ζωής σε όλη τη γύρω
περιοχή, διαλύοντας τα μικρομάγαζα και την τοπική αγορά σε Γκύζη και
Αμπελόκηπους και φέρνοντας την εξαφάνιση του χαρακτήρα της
γειτονιάς που σε μεγάλο βαθμό καταφέρνει να διατηρεί η περιοχή. Το τελευταίο
πράγμα που χρειάζεται η γειτονιά είναι να προστεθεί ένα τρίτο μεγαθήριο σε μια
ήδη επιβαρυμένη περιοχή.
Όλοι μαζί περίοικοι και ένοικοι, εργαζόμενοι και
άνεργοι, μπορούμε να εμποδίσουμε το ξεπούλημα των προσφυγικών και πρέπει
να ξαναβγούμε στο δρόμο για να μην επιτρέψουμε τα σχέδια παράδοσης της
περιοχής στα αρπακτικά του κέρδους.
ΟΧΙ ΣΤΟ ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΩΝ
ΕΞΩ ΤΟ ΤΑΙΠΕΔ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΑ
7ου
Διαμερίσματος
